Parki kulturowe w Polsce – rozmieszczenie i typologia
W ostatnich latach licznie powoływane są nowe parki kulturowe w Polsce z uwagi na potrzebę kompleksowej ochrony krajobrazu. Ta forma ochrony przestrzeni podnosi prestiż obszaru oraz stanowi dobre uzupełnienie powszechnych form ochrony zabytków.
Parki kulturowe powołane do końca 2016 r.
W grupie 35 utworzonych w Polsce do końca 2016 r., można wskazać siedem ich typów z uwagi na rodzaj zasobów objętych tą formą ochrony (numeracja zgodna z tabelą poniżej):
I. PK tworzone w celu ochrony krajobrazu kulturowego obszarów centrów staromiejskich obejmujące ścisłe centra miast
– Park Kulturowy Stare Miasto we Wrocławiu (4),
– Park Kulturowy Stare Miasto w Krakowie (17),
– Park Kulturowy Zespołu Staromiejskiego oraz Zespołu OO. Dominikanów w Jarosławiu (24),
– Park Kulturowy Miasta Końskie (32),
– Park Kulturowy obszaru ulicy Krupówki (18),
– Park Kulturowy dla Obszaru Staromiejskiego (31),
– Park Kulturowy Książęce Miasto Brzeg (23).
II. PK tworzone w celu ochrony krajobrazu kulturowego historycznych zespołów zabudowy znajdujących się poza ścisłymi centrami miast
– Park Kulturowy Miasto Tkaczy w Zgierzu (12),
– Park Kulturowy Stary Radom (20),
– Wilanowski Park Kulturowy w Warszawie (21),
– Park Kulturowy ulicy Piotrowskiej (15).
III. PK tworzone w celu ochrony (głównie) krajobrazu kulturowego terenów niezurbanizowanych
– Park Kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej (3),
– Park Kulturowy Kotliny Zakopiańskiej (16),
– Park Kulturowy „Hałda Popłuczkowa” (29),
– Park Kulturowy Warmińskiej Drogi Krajobrazowej Gietrzwałd-Woryty (33),
– Mickiewiczowski Park Kulturowy (34),
– Park Kulturowy dla Obszaru Grobli (31),
– Park Kulturowy „Wzgórze Zamkowe, Dolina Budzówki i Nysy Kłodzkiej” w Kamieńcu Ząbkowickim (5).
IV. PK tworzone w celu ochrony krajobrazów związanych z kultem religijnym
– Park Kulturowy Kalwaria Pakoska (7),
– Park Kulturowy Ośmiu Błogosławieństw we wsi Sierakowice (25),
– Park Kulturowy Cmentarz Żydowski w Żorach (28),
– Park Kulturowy Kardynała Stefana Wyszyńskiego (22).
V. PK tworzone w celu ochrony krajobrazu kulturowego zespołów fortecznych
– Forteczny Park Kulturowy w Srebrnej Górze (1),
– Forteczny Park Kulturowy Twierdza Kłodzka (2),
VI. PK tworzone w celu ochrony reliktowych zasobów krajobrazu kulturowego (takich jak grodziska, obiekty archeologiczne lub pozostałości zabytkowych zasobów)
– Park Kulturowy Wietrzychowice (6),
– Park Kulturowy „Kościół p.w. Św. Oswalda” w Płonkowie (8),
– Park Kulturowy Sarnowo (9),
– Park Kulturowy „Dolina Trzech Młynów” w Bogdańcu (10),
– Park Kulturowy Grodzisko w Wicinie (11),
– Park Kulturowy Wzgórze Zamkowe w Sieradzu (13),
– Park Kulturowy „Osada Łowców Fok” w Rzucewie (26),|
– Park Kulturowy „Klasztorne Stawy” (27).
VII. PK tworzone w celu ochrony miejsc i obiektów związanych z działalnością historycznych postaci i wydarzeń
– Park Kulturowy etnograficznego podregionu kutnowskiego związanego z poetą romantycznym Józefem Bohdanem Zaleskim (14),
– Park Kulturowy „Ossów Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku” (19).
Parki kulturowe – więcej informacji
Zapraszamy do zapoznania się z innymi artykułami dotyczącymi Parków Kulturowych: www.dworniczak.com/tag/park-kulturowy